„Zachwyca czy nie zachwyca?” – spór o „Pana Tadeusza”
W poniedziałek 14 grudnia gościem w naszej szkole (oczywiście online) był profesor Aleksander Nawarecki – historyk i teoretyk literatury, autor podręczników do romantyzmu, miłośnik natury. Przyjął zaproszenie, by pomóc rozstrzygnąć iście gombrowiczowski spór: „zachwyca czy nie zachwyca?” – kwestia wyniknęła na lekcjach języka polskiego, a dotyczyła narodowej epopei „Pan Tadeusz”. Uczniowie nie podzielali podręcznikowego uwielbienia dla dzieła wieszcza oraz jego wyjątkowego statusu w polskiej kulturze – nauczyciel odwołał się do głosu eksperta. Największy krytyk przygotował listę pytań, które wyrażały liczne wątpliwości. Jakież było zdziwienie słuchaczy – uczniów klas drugich, gdy Profesor zacytował liczne głosy krytykujące treść utworu Adama Mickiewicza.
Co tam nie padło?! Mieliśmy niemalże obrazoburcze opinie (,,To nie jest epopeja!”, ,,Dzieło wieprzowate!”, ,,Bełkot, ględzenie starych!”) i zwrócenie uwagi na mniej oczywiste aspekty dzieła (mnogość stylów i form, niezwykła melodyjność i rytmika utworu), a okraszone to było licznymi anegdotami i opowiedziane z humorem. W pamięci wszystkich pozostaną z pewnością określenia: „pochwała grillowania”, „książka o wakacjach”, „książka – sanatorium”, „pierwszy poemat ekologiczny”, „książka, od której się traci rozum, „tekst narkotyczny” (to w kontekście ”Latarnika”).
Na koniec spotkania do dyskusji włączyli się inni uczniowie, a także nauczyciele języka polskiego. I wtedy ujawnił się nam kolejny aspekt polskiej epopei narodowej – osobisty stosunek czytelnika do dzieła, rola, jaką ,,Pan Tadeusz” odgrywa niekiedy w życiu człowieka. Dodając do tego fakt, iż książka ta jest swoistym ,,spoiwem”, łączącym Polaków z różnych miejsc i w różnym wieku, uzyskujemy świadectwo niezwykłej mocy literatury.
