Niecodzienna „poezja codzienności” na warsztatach i konkursie XX edycji staszicowskiego KRAMU Z POEZJĄ dla gimnazjalistów i uczniów szkół podstawowych
15 grudnia 2018 po raz dwudziesty otworzyliśmy KRAM Z POEZJĄ – w sobotnich Warsztatach Poetyckich i w Konkursie Polonistycznym im. Jerzego Krama wzięli udział gimnazjaliści oraz uczniowie najstarszych klas szkół podstawowych! Rolę pomocników odegrali licealiści z klasy 1b.
Motywem przewodnim tegorocznej edycji była: „Poezja codzienności”.
Uczestnicy Warsztatów Poetyckich zastanawiali się nad interpretacją polskich wierszy, które bez patosu, lecz z maestrią, przenikliwie i wzruszająco, żartobliwie i ironicznie, mówią o postrzeganiu rzeczywistości przez człowieka współczesnego.
Zaczęliśmy od „Alby lodówkowej” Stanisława Barańczaka, analizując mistrzowską grę z językiem w wierszu, którego koncept polega na skomponowaniu tekstu z zestawu gotowych napisów, przyczepianych do metalowych powierzchni. Całość utworu staje się przewrotnym monologiem mężczyzny, w którym On i Ona są jak „lodówka” i „magnes”, a tytułowa „alba” to pieśń poranna miłości i rozstania, czyli odwrotność, powszechniej rozpoznawalnego, gatunku tradycyjnej serenady.
A potem zatrzymaliśmy się przy tekście Jonasza Kofty – o tytule niczym z pierwszej strony tabloidu: „Naszą miłość zabiła wielka płyta”. Wsłuchaliśmy się w monolog kobiecego głosu, słyszanego z wielkopłytowego bloku-„mrówkowca”, z mieszkania, „betonowej klity”, w której: „Rury wyją, trzaskają drzwi wind / Sąsiad z góry kładzie boazerię/ A liryka się rozwiewa jak dym”.
Dalej powędrowaliśmy przez inne utwory, wybrane z ogłoszonej puli tekstów tegorocznej XX edycji KRAMU Z POEZJĄ.
Nie da się nie zauważyć, że czytane przez nas teksty – zaczęły rozmawiać ze sobą [literaturoznawca rzekłby, że: dokonywała się intertekstualność], a my – również rozmawialiśmy ze sobą i z autorami wierszy.
Okazało się bowiem, że zaskakująco oczywisty temat „Ballady o zejściu do sklepu” Mirona Białoszewskiego znaczy więcej i inaczej w zestawieniu z lekturą fragmentu innego utworu pisarza – „Pamiętnika z Powstania Warszawskiego”.
Uczestnikom spotkania należy się pochwała za: zaangażowanie, spostrzegawczość, kreatywność oraz umiejętność dyskutowania!
Rozmowie o wierszach towarzyszyły konteksty pozaliterackie oraz multikulturalne happeningi – na przykład:
- jak wyłącznie z podwójnego kompletu liter polskiego alfabetu ułożyć wyznanie?
- jak zapamiętywać imiona rozmówców [mnemotechnika i ciągi skojarzeń literackich]?
- czym skutkuje przeczytanie na leżąco wiersza „Leżenia” Mirona Białoszewskiego [tu zadania parateatralnego podjął się jeden z uczestników – gimnazjalista Maciek]?
- skoro 100 lat temu awangardowy artysta Marcel Duchamp pokazał gotowy przedmiot na wystawie sztuki jako rzeźbę pt. „Fontanna”, to czy kartka A-3 w linię, za parę groszy, może stać się bezcennym artefaktem [wytworem artystycznym]?
- prezentacja w języku angielskim [z tłumaczeniem na ekranie] na temat roli szumów i psychologicznych filtrów w procesie słuchania, co jest czymś więcej niż słyszenie…
- recykling literacki na bazie kilkunastowyrazowego wiersza Mirona Białoszewskiego „Studium klucza” – collage z przemieszanych słów tekstu skutkował sześcioma nowymi utworami autorstwa poszczególnych „grup artystycznych” …
A na koniec okazało się, że współcześnie brzmiący tekst piosenki grupy punkowej to „Nauka chodzenia” Andrzeja Bursy, napisana w latach 50 XX wieku.
W II części sobotniego spotkania – odbył się konkurs na pisemną interpretację wiersza, wybieranego przez uczestników z zestawu dwu utworów, reprezentujących pulę dzieł „Poezji codzienności” XX KRAMU Z POEZJĄ.
Ogłoszenie wyników konkursu – XX KRAM Z POEZJĄ – na naszej stronie internetowej pod koniec stycznia 2019, a wręczenie nagród laureatom 28 maja 2019 podczas Staszicowskiej Gali Mistrzów!
Warto podkreślić, że Pan Profesor Michał Orczyk świetnie zadebiutował w roli współorganizatora i współprowadzącego przedsięwzięcie edukacyjne STASZICA!
W tym miejscu – należne pozdrowienia, podziękowania i rewerencje dla emerytowanej Nauczycielki STASZICA – Pani Profesor Bożeny Wojciechowskiej-Karbownik, która była współinicjatorką koncepcji i współprowadzącą KRAM Z POEZJĄ przez ostatnie 19 lat, a zaczynałyśmy pod koniec XX wieku, gdy w systemie edukacji funkcjonowały ówczesne: ośmioletnia szkoła podstawowa i czteroletnie liceum...
Barbara Strączek
Serdecznie zapraszamy do przeglądania galerii z wydarzenia.
